سوره سجدهسجده، نام سی و دومین سوره قرآن کریم می باشد و از آن در باب صلات سخن گفته‌اند. ۱ - تعریفسوره سجده از عزائم و سوره‌هاى داراى سجده واجب به شمار مى‌رود که سجده کردن هنگام تلاوت یا گوش دادن آیه پانزدهم آن واجب است. ۲ - حکم قرائت سوره سجدهخواندن سوره سجده در روز جمعه [۱]
مصباح المتهجد ص۲۶۵.
و نیز رکعت سوم نماز شب در شب جمعه مستحب است. [۲]
مصباح المتهجد ص۲۷۱.
کسى که تصمیم بر حفظ قرآن دارد، شب جمعه چهار رکعت (دو تا دو رکعتى) نماز بگزارد؛ در رکعت اول، سوره حمد و یس، و در رکعت دوم، حمد و دخان، در رکعت سوم، حمد و سجده و در رکعت چهارم، حمد و ملک را بخواند؛ [۳]
مصباح المتهجد ص۲۶۴.
چنان که مستحب است در شب نیمه شعبان چهار رکعت (دو تا دو رکعتى) نماز بگزارد و پس از حمد، سوره‌هاى یس، دخان، سجده و ملک را به ترتیب در چهار رکعت بخواند. [۴]
مصباح المتهجد ص۸۳۹.
۳ - یکی از نشانه‌های بارز مؤمنخداوند در آیه ۱۵ این سوره، یکی از نشانه‌های بارز مؤمن را به خاک افتادن به علامت تعظیم و سپاس، هنگام یادآوری آیات و نشانه‌های خدا، و سجده و ستایش خداوند می‌داند. این آیه، سجده واجب دارد و نام سوره نیز از همین آیه گرفته شده است. ۴ - هدف کلی سوره سجدههدف کلی سوره، بیان مبدا و معاد ، و اقامه برهان بر این مساله است، و نیز دفع شبهه‌هایی که در باره این دو مساله در دل‌ها خلجان می‌کند، و در ضمن به مساله نبوت و کتاب نیز اشاره می‌نماید، و امتیازی که دو گروه مؤمنین حقیقی به آیات خدا، و فاسقان خارج از زی عبودیت ، از یکدیگر دارند بیان می‌کند، و نیز به دسته اول وعده ثوابی می‌دهد که از تصور هر متصور بیرون است، و به دسته دوم وعیدی می‌دهد، و به انتقام شدیدی تهدید می‌کند که عبارت است از عذاب الیم و ابدی در قیامت ، و عذابی کوچک تر از آن که در دنیا به زودی خواهند چشید، و در آخر، سوره را با تاکید آن وعید، و دستور به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که تو نیز منتظر باش آن چنان که آنان منتظرند، ختم می‌کند. ۵ - مکان نزول سوره مذکورگفته شده: این سوره در مکه نازل شده، مگر سه آیه آن که بعضی گفته‌اند در مدینه نازل شده است، و آن عبارت است از آیه ا فمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا تا تمامی سه آیه. [۸]
رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۵۸۵.
[۹]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۶.
[۱۲]
هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، ص۲۹۷.
[۱۳]
فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۳۷۳.
[۱۴]
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۹۱.
۶ - ویژگی‌های سوره سجده۱. سی آیه به عدد اکثر مکتب‌های تفسیری، ۲۹ آیه به عدد بصری، ۳۸۰، ۳۷۵ یا ۳۳۰ کلمه و ۱۵۰۰، ۱۵۶۴ یا ۱۵۹۹ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، هفتاد و پنجمین و در قرآن کریم سی و دومین سوره است. ۳. پس از سوره مؤمنون و پیش از سوره طور در مکه فرود آمد؛ به جز آیات ۱۶ تا ۲۰ که مدنی است. ۴. از سور مثانی ، و شمار آیات آن کمتر از یک حزب است. ۵. گفته‌اند یک آیه منسوخ دارد. ۶. آن را از سور عزائم برشمرده‌اند. ۷ - مطالب برجسته سوره سجده۱. عظمت قرآن و نزول آن از جانب پروردگار جهان ؛ ۲. آفرینش انسان از خاک و نطفه و روح الهی؛ ۳. نشانه‌های عظمت و قدرت الهی در آسمان و زمین ؛ ۴. رستاخیز و حساب؛ ۵. خلقت زمین و آسمان در شش روز؛ ۶. اشاره‌ای کوتاه به تاریخ بنی اسرائیل . ۸ - عناوین مرتبطسور عزائم. اسامی سوره سجده. ۹ - پانویس
۱۰ - منابعفرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«سوره سجده». فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۳۹۱-۳۹۲، برگرفته از مقاله«سوره سجده». رده‌های این صفحه : سوره‌های قرآن
|